Trình bày tại hội thảo, ông Lưu Đức Huy - Vụ trưởng Vụ Chính sách (Tổng cục Thuế) cho biết, một trong những nội dung nổi bật của dự thảo luật là đã đưa các quy định về quản lý thuế đối với doanh nghiệp (DN) có giao dịch liên kết để phòng, chống chuyển giá.
Luật hóa một số nguyên tắc cơ bản trong giao dịch liên kết
Theo ban soạn thảo luật, vấn đề chuyển giá, tránh thuế của các DN đa quốc gia, DN có vốn đầu tư nước ngoài thông qua chính sách giá giao dịch nội bộ đã và đang là thách thức lớn đối với mỗi quốc gia và Việt Nam cũng không ngoại lệ. Do đó, để ngăn ngừa hiệu quả các hành vi chuyển giá, các quốc gia trên thế giới đều đưa vào luật và yêu cầu người nộp thuế (NNT) phải xác định giá giao dịch liên kết như trong điều kiện giao dịch giữa các bên độc lập cho mục đích kê khai, tính và nộp thuế; tức là phân tích, so sánh giao dịch liên kết với giao dịch độc lập trong điều kiện tương đồng.
Theo ông Lưu Đức Huy, công tác chống chuyển giá của Việt Nam đã được chú trọng trong nhiều năm qua. Hệ thống thể chế, chính sách điều chỉnh các hành vi chuyển giá đã không ngừng được hoàn thiện. Các quy định về ấn định thuế tại Luật Quản lý thuế đối với trường hợp NNT mua bán, hạch toán giá trị hàng hoá, dịch vụ không theo giá thị trường thì cho phép NNT áp dụng cơ chế xác định trước giá tính thuế đối với giao dịch liên kết để kê khai, nộp thuế.
Trên cơ sở đó, dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) đã luật hóa một số nguyên tắc cơ bản về giao dịch liên kết đã được quy định tại Nghị định số 20/2017/NĐ-CP. Cụ thể, bổ sung nguyên tắc quản lý thuế đối với NNT có phát sinh giao dịch liên kết; nguyên tắc áp dụng cơ chế đơn giản hoá trong kê khai, xác định giá giao dịch liên kết đối với NNT có quy mô nhỏ, rủi ro thấp; nghĩa vụ cung cấp hồ sơ, thông tin dữ liệu đối với NNT có phát sinh giao dịch liên kết; quy định về trao đổi thông tin giữa cơ quan thuế Việt Nam và cơ quan thuế nước ngoài phục vụ công tác quản lý giá chuyển nhượng đối với NNT có phát sinh giao dịch liên kết.
Đơn giản hóa thủ tục, mở rộng hoạt động cho đại lý thuế
Ban soạn thảo luật cho rằng, theo quy định của luật hiện hành, phạm vi của dịch vụ đại lý thuế chỉ làm thủ tục về thuế mà không được thực hiện các dịch vụ khác (như dịch vụ kế toán), nên nảy sinh nhiều bất cập. Cụ thể như: DN muốn thuê ngoài dịch vụ kế toán, kê khai thuế thì buộc phải thuê hai đơn vị, một đơn vị cung cấp dịch vụ đại lý thuế và một đơn vị cung cấp dịch vụ kế toán. “Điều này gây khó khăn cho DN vì các đối tượng sử dụng dịch vụ này chủ yếu là các DN nhỏ, siêu nhỏ, họ muốn thuê một dịch vụ trọn gói cả thực hiện sổ sách và khai thuế. Cũng có thể NNT không có đủ chi phí để thuê cả hai dịch vụ riêng biệt. Điều này hạn chế quá trình chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên DN”, ông Huy nói.
Ông Cao Anh Tuấn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, hiện Bộ Tài chính dự kiến xây dựng chế độ kế toán riêng cho đối tượng DN nhỏ, siêu nhỏ với hệ thống tài khoản, sổ sách đơn giản, dễ thực hiện. Những người có chứng nhận đại lý thuế hoàn toàn có thể đáp ứng đủ trình độ để cung cấp dịch vụ kế toán cho đối tượng DN nhỏ, siêu nhỏ. “Do đó, để đảm bảo hệ thống đại lý thuế phát triển và cũng là tạo thuận lợi, giảm chi phí cho DN nhỏ, siêu nhỏ trong việc tuân thủ pháp luật kế toán cũng như pháp luật thuế thì cần thiết phải mở rộng phạm vi cung cấp dịch vụ của đại lý thuế”, ông Tuấn cho biết.
Ngoài ra, để đảm bảo mục tiêu phát triển hệ thống đại lý thuế đã được phê duyệt trong Kế hoạch cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2011 - 2015 và Kế hoạch phát triển hệ thống đại lý thuế đến năm 2020, cần thiết phải mở rộng, đa dạng hóa dịch vụ của đại lý thuế. Theo đó, cần sửa đổi, bổ sung quy định về tổ chức kinh doanh dịch vụ làm thủ tục về thuế tại Luật Quản lý thuế. Cụ thể, dự thảo luật đã sửa đổi theo hướng quy định chỉ còn “thủ tục đăng ký kinh doanh dịch vụ đại lý thuế” thay vì “hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ về thuế” trước đây.
